EEN NIEUWE TUIN

Dromen, tekenen, realiseren

Een nieuwe tuin bedenken is een feest. Eerst dromen en dan uitschrijven of tekenen. De realisatie is dichtbij.

Hoewel je nu, voor weinig, hele kleine vaste plantjes kunt kopen die sneller je tuin vullen.

Dromen over je nieuwe tuin; denk je ook aan de vlinders en bijen, egels en vogels? Bloemen voor bijen is een leuk boek.

Lukt het je niet om een ontwerp te maken, dan vraag je Guud's BuitenGoed voor  ecologisch evenwicht in je tuin

of Wankja Ferguson van vlindererbij.

Wil je een eetbare tuin, kijk eens bij Madelon Oostwoud  met haar boek Een kleine eetbare tuin . 

HOLLANDSE BLADGROENTE

Supergroente & powerfruit

Zo aan het begin van het tuinseizoen, als je misschien nog geen zaden hebt besteld, nog twijfelt wat je wil gaan zaaien, is hier wat inspiratie voor Hollandse bladgroente en anders dan anders kleuriger groente, fruit en bloemen.


Volgens David Zinczenko van de Huffingtonpost is bladgroente het nieuwe superfood. En dan is koolblad echt niet de beste keus. Waterkers staat op nummer 1 als gezondste bladgroen. Heb je geen stromend water in je tuin, dan kies je voor landkers.


Daarna komt Chinese kool, snijbiet, bietenblad, spinazie, radicchio, platte peterselie, pluksla, winterpostelein en dan pas palmkool.


Alle bladgroenten hebben veel compost nodig: sla, andijvie, tuinkers etc. Spinazie en prei hebben zeer veel compost nodig. Winterpostelein, groenlof en veldsla kunnen met minder compost toe.

Behalve smaakvol zijn bloemen ook nog eens extra gezond door de antioxidanten die je beschermen tegen vrije radicalen. Ze scoren zelfs hoger dan de meeste bladgroente. (Bron: Antioxydant power.)

Kies ook eens voor kleur: paarse wortelen, donkerrode bietjes met blad, rode sla, blauwe bessen, zwarte tomaten. In het boek Supergroente & Powerfruit van Jo Robinson staat een boodschappenlijst welke groente en fruitrassen het meest gezonde power bevatten. Uitzonderingen zijn er ook: witte bloemkool en witvlezige perziken zijn weer beter dan de gekleurde. Wil je fruitbomen aan gaan planten, kies dan voor de meest wilde rassen, oude rassen. Die zijn minder doorgekweekt en bevatten meer voedingsstoffen dan de zoete smaakloze moderne rassen.

Supergroente & Powerfruit is voor €12,99 als eBook in de boekhandel te koop. Ook tweedehands en in veel bibliotheken aanwezig.  

SMULTUIN
SMULTUIN
SMULTUIN
SMULTUIN

‘The healing properties of garlic can be maximized by slicing, chopping, mashing, or pressing it and then letting it rest for a 
full 10 minutes before cooking.’
Jo Robinson


B L O G 

VIJGEN: RIJP OF ONRIJP

Rijpe ‘Brown Turkey’ is mijn favoriete vijg dit jaar.  Geplant in een pot geeft hij een fantastische oogst. 

De herfst is nu toch echt begonnen, maar de hoop op mooie dagen is er nog. Mijn vijgenstruiken, zowel in pot als in de volle grond, hebben nog veel grote en kleine onrijpe, groene vijgen. Dat de grote vijgen niet rijpen komt omdat ze te veel stress hebben: te weinig water tijdens de hittegolf en daardoor kunnen ze zelfs onrijp van de boom vallen. Te weinig voedingsstoffen kan ook een oorzaak zijn; een voijgenboom moet hard werken om al dat fruit te produceren. Maar teveel voeding kan er ook de oorzaak van zijn dat de vruchten niet rijpen. Ook heeft de vijgenboom last van stress als er competitie is van planten of struiken om de boom heen. Verplant die, zodat er ruimte ontstaat en de regen en voeding beter bij de vijg kan komen. 

Die kleine miniscule vijgjes, dat zijn de vijgen voor volgend jaar. Die laat je natuurlijk hangen.

De boom die in de volle grond staat pak ik in met jute. Je kunt ook geitenwollen sokken over de takken doen, zoals Peter Bauwens in zijn boek VIJGEN IN DE LAGE LANDEN voorstelt.

De grote groene vijgen worden in ons land niet meer rijp. Dat is toch jammer om die zomaar te laten vallen?  

Wat dan te doen met deze onrijpe vijgen? Je kunt de vijgen konfijten en bij een kopje koffie presenteren. Of  vijgen compote maken, vijgen in rode wijn zetten om te bewaren.

Recept konfijten van onrijpe vijgen

Voor 1 kilo vijgen (met een beetje stevig vel):

4 eetlepels grof zeezout

1 eetlepel baksoda (bicarbonaat)

1 kilo suiker

water

Snij de steeltjes van de vijgen af en maak dan met een mes een kruis aan de andere kant van de vijg, zodanig dat je ze niet doorsnijdt, maar dat de kwarten aan elkaar blijven zitten. Doe ze in een grote schaal (niet van metaal) en voeg het zout en zoveel water toe dat de vijgen onderstaan en leg er een bord op zodat ze goed onder water blijven staan anders verkleuren ze.

De dag erna in een grote pan met ruime water aan de kook brengen met de baksoda erin. De vijgen afgieten en erbij doen. De baksoda is om de groene kleur te behouden. Breng het geheel weer aan de kook en laat op laag vuur zo'n half uur rustig koken. Neem een grote schaal met koud water en ijsblokjes en doe de vijgen (afgegoten) na afloop hierin om goed af te koelen. Doe ze daarna in een pan waarmee je confituur maakt.

In een andere pan breng je de suiker met 125 ml water aan de kook, al roerende, tot de suiker oplost. Eventueel afschuimen. Laat dit 5 minuten koken en schenk deze siroop over de vijgen. Laat het weer een nacht staan. 

De dag erna rustig aan de kook brengen en dan op heel laag vuur 2-2,5 uur laten pruttelen (zodanig dat je amper bubbeltjes ziet).  Ze worden licht doorzichtig, dan zijn ze goed.

Je kunt er dan voor kiezen om ze te laten drogen, en in een afgesloten doosje in de koelkast te bewaren (kortere bewaartijd). Of je kunt de resterende siroop zonder de vijgen opkoken gedurende 10 minuten (lijkt dan net honing) en over de vijgen gieten die je dan in steriele potjes hebt gedaan, afsluiten (als een conserve te bewaren dus zeker 1 jaar, maar waarschijnlijk veel langer).

Je kunt de gekonfijte vijg bij de koffie presenteren, of bij een dessert, maar het matcht ook goed bij  kip. 

En dat allemaal om dit smakelijke hapje te maken vanonrijpe vijgen die anders verloren zou zijn gegaan.


SMULTUIN

Rijpe ‘BROWN TURKEY’ vijg


Vijgen zijn er in allerlei kleuren en smaken. Kwekerij de nieuwe tuin heeft er een aantal op hun website te koop in het winter seizoen.

SMULTUIN

Wanneer is een vijg rijp? 




1.Volgens GARDENING KNOWHOW


2.Volgens Stark Bros 
3. Volgens Clover Fram

SMULTUIN

Vijgenboom verzorgen

Vijgen in pot staan nu in de schuur. In de winter hebben ze geen licht nodig, en ze staan mooi uit de wind. De miniscule vijgjes laat je zitten.

Lees bij deze link hoe je volgens BERGERIE een vijgenboom verzorgt.

Bij vijg.nl lees je alles over vijgen. Over de grote hoeveelheid en verscheidenheid in rassen. En over stekken maken.

SMULTUIN

Een krijgertje

Een grote vijg op stam heb ik gekregen van iemand die er niet blij mee was. Hij stond in een grote pot en ik heb hem in de volle grond in de volle zon gezet. Er is helaas weinig beschutting. Misschien hangen daarom de vijgen begin oktober nog onrijp aan de boom.

SMULTUIN

'Green Ischia'

En welk ras vijg is het eigenlijk. Mijn vermoeden is de 'Green Ischia'. Ik heb een blad en vrucht naast het plaatje in het boek van Peter Bauwens gelegd en deze kwam er het dichtste bij.

SMULTUIN

Prachtig groen en keihard

Uiteindelijk heb ik vorig jaar alle onrijpe grote vijgen eraf gehaald en ze volgens bovenstaand recept ingemaakt en af en toe bij de koffie als tractatie gegeten. 

Mobirise

Inpakken 

De boom die in de volle grond staat pak ik in met jute. Je kunt ook geitenwollen sokken over de takken doen, zoals Peter Bauwens in zijn boek VIJGEN IN DE LAGE LANDEN voorstelt. 

denieuwetuin.be

tekst en beeld peter bauwens 

gebonden, 19 x 25 cm, 128 blz

geschiedenis van de vijg in de Lage Landen, teelt, snoei, overwinteren,

45 variëteiten en 24 recepten

Oorspronkelijke prijs: € 19,95, nu slechts 9,95!
Alleen bij denieuwetuin te koop.


'Deze vrucht heeft meer calcium, dan melk van de koe.'

Blog

Dahlia passie


Dahlia's hebben een geur die aantrekt en de enkele bloemen zijn aantrekkelijk voor insecten.

Het begon met dahlia 'Café au lait', 'Chat noir', die ik kocht als bol en 'Bishop of Llandaff' die ik zaaide.

Met de jaren groeide mijn passie en collectie dahlia's. Ik ruilde ze via tuinclubs voor meer kleuern en verbazender vormen. Ik kocht voor biologisch gekweekte bollen van Natural bulbs en kocht dahlia's tijdens het dahliaspektakel eind augustus van kwekerij de Boschhoeve in Wolfheze. In Leersum was er ieder jaar een dahlia bloemencorso in augustus. Ik las het boek Dahlia's 250 cultivars in woord en beeld van Hanneke van Dijk natuurlijk. Nu komt er eind augustus een heel nieuw boek bij Terra uit: Liefde voor  dahlia's.

Over de makers

Katja Staring  is een ervaren buitenjournalist en oprichter van Daily Greenspiration. Marlies Weijers  en Linda van der Slot  verspreiden vanaf hun kwekerijen hun liefde voor bloemen en hebben daartoe FAM Flower Farm opgericht.

SMULTUIN
SMULTUIN

Liefde voor dahlia's

Auteurs Katja Staring; Marlies Weijers; Linda van der Slot

ISBN 978 90 8989 794 7

Prijs € 29,99

Uitgeverij Terra: verschijnt 25-8-2020 

224 pagina’s, gebonden

Uitgeverij Terra  stuurde mij dit boek om te recenseren

SMULTUIN

Blog

Rozemarijn smudge-stick maken


Historisch is rozemarijn een van de oudste vormen van zuivering, het stimuleren van de geest en het kalmeren van het hart. Het is ook een zeer aardend kruid.

Een van de dingen die ik doe als ik wil relaxen in mijn SMULTUIN, is dingen verzinnen om te doen, die nuttig zijn èn aangenaam. Ik loop dan rond en kijk nar mijn planten en struiken, bomen en bloemen.
Zo was er een enorme rozemarijnstruik van anderhalve meter hoog omgewaaid. Die lag nu over het hele terrasje. In eerste instantie dacht ik snoeien en op de composthoop leggen.

Later bedacht ik dat ik er ook weer eens geurige Smudge-sticks van kon maken. Een paar takjes samen binden met jute touw, als relax moment in mijn tuin.

Rozemarijn smudge-stick 
Nodig :
takjes rozemarijn
rood henneptouw
schaar
Hoe maak je hier een smudge-stick van?

Historisch is rozemarijn een van de oudste vormen van zuivering, het stimuleren van de geest en het kalmeren van het hart. Het is ook een zeer aardend kruid.

Knip zeven takjes rozemarijn op gelijke lengte. Begin onderaan vast te binden met touw en knoop vast. Bind het touw strak om de rozemarijn naar boven toe en weer kruiselings naar beneden toe om de takjes. Maak het touw vast aan het begintouw onderaan. Laat deze smudge-stick goed drogen, aan het touwtje, in een warme keuken.

Hoe gebruik je een smudge-stick?
Om de smudge-stick te gebruiken heb je een schaal met zand en lucifers nodig. De schaal is nodig om de as op te vangen. Een schelp is heel mooi. Een veer om de rook te waaieren ook.
Zorg ervoor dat u een intentie instelt voordat u uw vegen stick gebruikt. Wat wil je bereiken? Waarom wil je jezelf, een ander of een bepaalde ruimte reinigen? Gebruik een lucifer om de punt van de stick aan te steken. Zodra een vlam ontstaat, blaas je hem snel uit. Loop rond in de ruimte die je wilt reinigen, houd de schaal onder de stick. Laat de rook alle negativiteit wegwassen. Als je klaar bent met je ritueel, doof de stick uit in de kom met zand.

SMULTUIN

Rozemarijn? 
Volgens  de RHS  heet de Rosmarinus officinalis nu Salvia rosmarinus.

SMULTUIN

Blog

Plantaardige verfstoffen


Voor het kleuren van textiel zijn drie hoofdkleuren nodig: rood, blauw en geel. Vóór de komst van de synthetische kleurstoffen werden deze kleuren uit planten bereid.

SMULTUIN WIKI

Heel wat planten lenen zich tot het bereiden van kleurstof, maar de voornaamste waren wel de Meekrap voor rood, de  Wede en de Indigostruik voor blauw en Saffloer en Kurkuma voor geel. 
Kleurstoffen zijn oplosbare organische stoffen. Daarmee verschillen ze van pigmenten, die onoplosbaar zijn (voorbeelden: oker, mangaanoxide, gips, roet).
De meeste kleurstoffen worden tegenwoordig langs chemische wijze vervaardigd. Maar tot voor vrij kort geleden (ca. 1850) werd alle textiel met plantenstoffen geverfd.

Rood
Rode kleurstof werd gewonnen uit de Meekrap Rubia tinctorum.
Het is een zeer oud gewas, van oorsprong uit Klein-Azië en het oostelijk Middellandse-Zeegebied. Gebruik van de Meekrap wordt al beschreven in de derde eeuw na Christus in Egypte en Griekenland. Katoen, gevonden in India en daterend van ca. 1760 v. Chr., is met Meekrap geverfd.
In middeleeuws Europa kwam de Meekrap in veel tuinen voor: Karel de Grote had in zijn ‘Capitulare de Villis’ opdracht tot aanplant van ‘warentia(m)’ [de Meekrap] gegeven voor al zijn landgoederen en hoven.
In de vijftiende eeuw was Nederland het belangrijkste productiegebied van de Meekrap, met veel aanplant in Zeeland.
Als gevolg van de teloorgang van de Meekrapteelt is deze plant nu vrijwel verdwenen; alleen op enkele plaatsen in de Betuwe komt zij nog voor.
Voor de productie van de rode kleurstof wordt de wortelstok gebruikt. Deze wordt na drie jaar gewonnen en een jaar droog opgeslagen. Dan kan zij worden gemalen.
Om bijvoorbeeld wol te verven is 25-50 gram wortelpoeder nodig per 100 gram wol. Het geeft een karakteristieke kleur.
Ook de mode-industrie is geïnteresseerd in rode kleurstof Meekrap. Claudy Jongstra gebruikt ook planten als verfstoffen in haar DYEWORKS.

SMULTUIN

Blauw

Blauwe kleurstof werd gewonnen uit de Wede Isatis tinctoria, de enige bron van natuurlijk blauw die bij ons inheems is. Bekender is de Indigostruik Indigofera tinctoria afkomstig uit India.
Wede was 2000 jaar geleden al bekend in Egypte. De productie van kleurstof ging ongeveer als volgt: in juli werden de planten geoogst, vlak voor de bloei. De bladeren werden vochtig gemaakt en gemalen, waarna een brei ontstond die ging gisten. Dan werden er bollen van gedraaid, die werden gedroogd en opgeslagen. Deze bollen leverden een gele kleurstof die oplosbaar was in water. Textiel werd in deze gele kleurstof geweekt.
De ververij vond plaats in ‘urinekuipen’:  men gebruikte namelijk urine als ‘beitsmiddel’, om de verf kleurecht te maken. De kleurstof hecht zich aan het textiel, dat te drogen werd gehangen. Daarbij kwam de gele kleurstof in aanraking met zuurstof uit de lucht, waardoor het veranderde in onoplosbaar blauw dat ook niet meer uit de textiel gespoeld kon worden.
Vroeger werd het inweek proces op zaterdagmiddag ingezet. Men liet het geheel vervolgens tot maandagochtend staan en hing het dan op. Daardoor hadden de ververs ‘verplicht’ vrij op maandag als de textiel droogde. Dit is de herkomst van de uitdrukking ‘blauwe maandag’.
De Wede cultuur stortte volledig in toen de Portugezen en later de Nederlanders en Engelsen, indigo uit India naar Europa meenamen. Deze indigo is een stof uit de Indigostruik en is chemisch identiek aan de kleur van Wede. Indigo bevat echter dertig keer zoveel kleurstof en is dus goedkoper.
Ook van de korenbloem kun je een blauwe verfstof maken. Van de bloemblaadjes kan, gemengd met aluin, blauwe inkt gemaakt worden, die gebruikt kan worden om gouaches te maken of textiel te verven.
De bladeren van Cichorei produceren een blauwe verfstof als ze gekookt worden.
Afgevallen blad van krentenboompje wordt zeeblauw.

SMULTUIN

Geel

Gele kleurstoffenkun je maken met Saffloer, Kurkuma, mierikswortel, goudsbloem, Roomse kamille, kardoen, heermoes, venkel, bloemen van de gele lis of verse bladeren van smeerwortel.
Saffloer Carthamnus tinctorius
De Saffloer werd verbouwd voor de rode en gele kleurstof die er uit gewonnen werd. De bloemen werden gebruikt als (goedkope) vervanging voor Saffraan maar missen de kenmerkende smaak daarvan.
Kurkuma Curcuma longa
Dit is de plant waaruit het specerij kurkuma gewonnen wordt; ook wel saffraanwortel, koenjit of Indiase geelwortel genoemd. Het merendeel van de kurkuma oogst komt uit India. De plant is verwant aan de plant waaruit gember gewonnen wordt. Van de plant of onderdelen daarvan wordt gezegd dat deze goed zijn in de bestrijding van Alzheimer.
Kurkuma wordt gewonnen uit de wortel. Uit de wortelstok wordt ook de kleurstof curcumine bereid die als kleurstof E100 is toegestaan in levensmiddelen.

SMULTUIN
SMULTUIN

Kijk ook eens op deze websites:
Rebecca Desnos 
Verfvirus
Lijst van verfplanten 
CRUYDTHOECK

Prachtige boeken over het verven met planten
Botanical Ink
Jekka's Complete Kruidenboek: hier staat per plant beschreven welke kleur die kan geven.  Absoluut de moeite waard. Een handboek dat echt in je tuinboekenkast thuishoort.

SMULTUIN

Verfplanten kopen 
De verfplantentuin  van Mergenmetz is aangeplant in zijn bijzondere tuin in Doorwerth. Verfplanten verkoopt hij in zijn webshop. Na bestellen kun je ze daar afhalen.

SMULTUIN

Blog

Waar een fascinatie voor bamboe toe kan leiden...

Bamboe

Vervang plastic door bamboe!


Bamboe is heel natuurlijk en te composteren in korte tijd, afhankelijk van de manier waarop en de methode waarmee...

SMULTUIN

Minder plastic gebruiken, maar hoe?
Stapje voor stapje kiezen voor de juiste materialen. Kies eens voor bamboe. We kennen het al van zachte badhanddoeken, kleding en serviezen. En dan zijn er nu ook potten en zaaibakken waar je bewust voor kunt kiezen.

Geen plastic, maar bamboe potten, schep scoop, kweekbak, onderzetbakjes, verkrijgbaar in de kleuren terracotta en olijfgroen zijn mijn favoriete producten.
Bamboestokken verbind je met een rubber piramidetop, handig om bonenstaken snel tot een klimstellage te fabriceren.


Maak je eigen bonenrekken! Bonenrekken zijn met bindelastieken van denieuwetuin.be in een handomdraai gemaakt.

Bamboe plantlabels of plantetiketten kun je met de juiste informatie beschrijven met potlood, viltstift of balpen.

SMULTUIN

Created with ‌

Landing Page Builder